MS Swaminathan :डॉ. एम.एस. स्वामीनाथन | भारतातील हरित क्रांतीचे जनक | Father of Green Revolution
MS Swaminathan : एम.एस. स्वामीनाथन हे एक भारतीय कृषी शास्त्रज्ञ होते, ज्यांना भारतातील हरित क्रांतीचे जनक मानले जाते. त्यांनी गहू, तांदूळ आणि इतर पिकांसाठी उच्च उत्पादक जातींचे बियाणे विकसित करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आणि यामुळे भारतातील अन्न उत्पादनात लक्षणीय वाढ झाली आणि दुष्काळ आणि उपासमारीचा धोका कमी झाला.
एम.एस. स्वामिनाथन (MS Swaminathan) यांचा जन्म 7 ऑगस्ट 1925 रोजी तमिळनाडूमधील कुंभकोणम येथे झाला. त्यांनी मद्रास विद्यापीठातून प्राणीशास्त्र आणि कृषी विज्ञान या विषयांत पदवी प्राप्त केली. त्यांनी नेदरलँड्समध्ये कृषी शास्त्रात पदव्युत्तर शिक्षण घेतले.
एम.एस. स्वामिनाथन (MS Swaminathan) यांनी भारत सरकारच्या कृषी मंत्रालयात काम केले. 1960 च्या दशकात, त्यांनी नॉर्मन बोरलॉग आणि इतर शास्त्रज्ञांच्या सहकार्याने गव्हाचे उच्च-उत्पादक जातींचे बियाणे विकसित केले. या बियाणांनी भारतातील गहू उत्पादनात 200% पेक्षा जास्त वाढ केली.
एम.एस. स्वामिनाथन (MS Swaminathan) यांनी तांदूळ, ज्वारी, मका आणि इतर पिकांसाठी देखील उच्च-उत्पादक जातींचे बियाणे विकसित केले. त्यांनी भारतीय शेतीच्या आधुनिकीकरणासाठी देखील काम केले.
एम.एस. स्वामिनाथन यांना त्यांच्या कामाबद्दल अनेक पुरस्कार आणि सन्मान मिळाले. त्यांना 1971 मध्ये रॅमन मॅगसेसे पुरस्कार आणि 1987 मध्ये जागतिक अन्न पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
एम.एस. स्वामिनाथन यांचे 28 सप्टेंबर 2023 रोजी चेन्नई येथे निधन झाले.
एम.एस. स्वामिनाथन यांच्या योगदानाबद्दल त्यांना “भारताचे अन्नदाता” म्हणून ओळखले जाते. त्यांनी भारताला अन्न सुरक्षा प्रदान करण्यात आणि शेतकऱ्यांचे जीवनमान सुधारण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
