Soybean Yellow Mosaic: सोयाबीन पिवळा मोझ्याक रोगाचे असे करा व्यवस्थापन

Soybean Yellow Mosaic : चालू वर्षी बऱ्याच भागात सोयाबीन पिकावर पिवळा मोझॅक म्हणजेच केवडा रोगाचा प्रादुर्भाव झालेला दिसत आहे. पिवळा मोझॅक हा रोग मुंगबीन यलो मोझॅक या विषाणुंमुळे होतो. कडधान्य आणि तणे ही या रोगाची पर्यायी यजमान पिके आहेत. यावर्षीही हंगामाच्या सुरवातीलाच बऱ्याच भागात सोयाबीनवर पिवळा मोझॅक (केवडा) या रोगाचा प्रादुर्भाव सुरू झालेला दिसून येतो आहे. या रोगामुळे सोयाबीनमध्ये 15 ते 75 टक्के पर्यंत उत्पादनात घट येऊ शकते त्यामुळे वेळीच उपाययोजना करणे आवश्यक असते.

पिवळा मोझॅक रोगाची लक्षणे कोणती? (Soybean Yellow Mosaic)

1. सोयाबीनच्या पानाच्या मुख्य शिरीपाशी विखुरलेल्या अवस्थेत पिवळ्या रंगाचे चट्टे अथवा अनियमित पट्टे दिसतात त्यानंतर पाने जसे जसे परिपक्व होत जातात तसे तसे त्यावर गंजलेले तांबूस रंगाचे चट्टे दिसतात

2. काही वेळा जास्त प्रादुर्भाव असल्यास पाने अरुंद होतात व मुरगळतात. लहान अवस्थेत प्रादुर्भाव झाल्यास पूर्ण झाड पिवळे पडते. अशा झाडांना कालांतराने फुले आणि शेंगा कमी लागतात

3. प्रादुर्भाव असल्यास दाण्यांचा आकार लहान राहतो किंवा संपूर्ण शेंगा दाणे विरहीत राहून पोचट होतात आणि पर्यायाने उत्पन्नात मोठी घट येते.

4. पिवळा मोझॅक रोगाचा विषाणू पानातील रसामार्फत पसरतो आणि हा प्रसार मुख्यतः पांढऱ्या माशी या रसशोषक किडीद्वारे केला जातो.

त्यामुळे वेळीच या रोगाला ओळखून तसेच पांढऱ्या माशीचे नियंत्रण करून या रोगाचे व्यवस्थापन खालील प्रमाणे करावे. (Soybean Yellow Mosaic)

सोयाबीनवरील पांढरी माशी आणि पिवळा मोझॅक चे व्यवस्थापन

1. पिवळा मोझॅक (केवडा) झालेली प्रादुर्भावग्रस्त पाने, झाडे दिसून येताच ती वेळोवेळी समूळ काढून नष्ट करावीत जेणेकरून निरोगी झाडांवर होणारा किडीचा व रोगांचा प्रसार कमी करणे शक्य होईल. (Soybean Yellow Mosaic)

2. रोगाच्या प्रसारास कारणीभूत असलेल्या पांढऱ्या माशीच्या व्यवस्थापनासाठी पिकावर रोगाची लक्षणे दिसताच किंवा प्रतिबंधात्मक उपाय म्हणून खालीलपैकी कोणतेही एक औषध फवारणी घ्यावी :

थायमिथोक्झाम 12.6% + लॅम्बडा  सिहॅलोथ्रीन 9.6% झेडसी 50 मिली/एकर (व्यापारी नाव – अलिका Alika Insecticide Syngenta)

किंवा

असिटामिप्रीड 25%+बाइफेन्थ्रीन 25 % डब्ल्यूजी 100 ग्रॅम/एकर (व्यापारी नाव – अरगाइल Argyle Insecticide UPL)

किंवा

बीटा साइफ्लुथ्रीन 8.49%+इमिडाक्लोप्रीड 19.81% ओडी 140 मिली /एकर (व्यापारी नाव – सोलोमोन Solomon Insecticide Bayer)

यापैकी एका किटकनाशकाची फवारणी (प्रमाण प्रति एकर) याप्रमाणात करावी.

3. पांढऱ्या माशीचा प्रादुर्भाव कमी करण्यासाठी पिकामध्ये प्रति एकरी 10 पिवळे चिकट सापळे लावावेत.

4. फवारणीसाठी कीटकनाशकाची व पाण्याची शिफारस केलेली मात्राच वापरावी.

5. नत्रयुक्त खताचा अतिरिक्त वापर टाळून शिफारसीनुसारच करावा.

6. बिगर हंगामी सोयाबीनची लागवड शक्यतो टाळावी जेणेकरून किडीच्या जीवनक्रमात खंड पडतो आणि पुढील हंगामात पर्यायाने किडींचा प्रादुर्भाव कमी राहतो.

7. पांढऱ्या माशीच्या व्यवस्थापनासाठी आवश्यकता वाटल्यास दहा दिवसानंतर परत एकदा कीटकनाशकांची फवारणी करावी.

वरीलप्रमाणे पिवळा मोझॅक (केवडा) Soybean Yellow Mosaic साठी उपाययोजना कराव्यात.

अधिक वाचा :

* ज्या शेतकर्‍यांना हफ्ता आला नाही त्यांनी लवकर “हे” काम करा

* असा करा सोलर पंप चा सेल्फ सर्वे, स्टेप बाय स्टेप सविस्तर माहिती

* कुसुम सौर पंप साठी भरलेल्या अर्जाना येत आहे “हा” ऑप्शन

* बियाणे, खते, कीटकनाशक तक्रारी व्हॉटसअॅप वर करता येणार